تفاوت‌های اسکرام و کانبان: کدام روش برای تیم شما مناسب‌تر است؟

اگر با اسکرام و کانبان آشنایی ندارید، پیشنهاد می‌کنیم ابتدا سایر مقالات ما را مطالعه کنید تا با این دو چارچوب محبوب در مدیریت پروژه‌های چابک (Agile) آشنا شوید.

در دنیای مدیریت پروژه و توسعه محصول، چابکی (Agility) تنها یک متدولوژی نیست، بلکه یک طرز فکر است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا محصولات باکیفیتی را سریع‌تر و بهینه‌تر ایجاد کنند. این رویکرد بر پایه مجموعه‌ای از ارزش‌ها و اصول طراحی شده که تیم‌ها را در مسیر بهبود مستمر و ارائه ارزش واقعی به کاربران هدایت می‌کند.

دو مورد از محبوب‌ترین چارچوب‌های مورد استفاده در روش‌های چابک، اسکرام (Scrum) و کانبان (Kanban) هستند. هر دو روش بر بهره‌وری، شفافیت، و کاهش اتلاف منابع تمرکز دارند اما تفاوت‌هایی کلیدی نیز بین آن‌ها وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

اسکرام و کانبان: به‌جای شروع کارهای جدید، کارهای در حال انجام را به پایان برسان!

اسکرام و کانبان هر دو با این ایده کلی طراحی شده‌اند که تیم‌ها نباید به طور همزمان روی وظایف متعدد کار کنند، بلکه باید بر روی اتمام وظایف تمرکز کنند. این مسئله به جلوگیری از اتلاف وقت، افزایش بهره‌وری و ایجاد یک جریان کاری منظم کمک می‌کند.

 

کانبان چیست؟

کانبان یک سیستم مدیریت جریان کار است که به تیم‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را شفاف‌تر، کارآمدتر و سریع‌تر کنند. در این روش، تیم‌ها:

• کارهای در حال انجام را محدود می‌کنند (WIP Limits) تا از ازدحام کار جلوگیری شود.
• یک تخته کانبان (Kanban Board) ایجاد می‌کنند تا وظایف را به صورت تصویری مدیریت کنند.
• زمان چرخه (Cycle Time) را کاهش می‌دهند، یعنی مدت‌زمانی که یک وظیفه از لحظه شروع تا اتمام طول می‌کشد.

کانبان بیشتر برای تیم‌هایی مناسب است که حجم کاری متغیری دارند و باید به طور پیوسته و بدون وقفه کارها را پیش ببرند.

 

اسکرام چیست؟

اسکرام یک چارچوب چابک برای توسعه نرم‌افزار و مدیریت پروژه است که تیم‌ها را قادر می‌سازد در بازه‌های زمانی کوتاه (Sprint) محصولات را تحویل دهند. در این روش، تیم‌ها:

• در اسپرینت‌های مشخص (معمولاً ۱ تا ۴ هفته‌ای) کار می‌کنند.
• در پایان هر اسپرینت، محصول را ارائه داده و بازخورد مشتریان را دریافت می‌کنند.
• جلسات منظمی مانند دیلی استندآپ (Daily Standup)، بررسی اسپرینت (Sprint Review) و رتروسپکتیو (Sprint Retrospective) برگزار می‌کنند.
• نقش‌های مشخصی دارند: مالک محصول (Product Owner)، اسکرام مستر (Scrum Master) و تیم توسعه (Development Team).

اسکرام برای پروژه‌هایی که نیاز به برنامه‌ریزی دقیق، اولویت‌بندی مشخص و تحویل منظم خروجی دارند، گزینه‌ای مناسب است.

 

تفاوت‌های کلیدی بین اسکرام و کانبان

اسکرام	کانبان	ویژگی
دوره‌های زمانی ثابت (اسپرینت‌های ۱ تا ۴ هفته‌ای)	جریان مداوم، بدون محدودیت زمانی	زمان‌بندی
دارای نقش‌های مشخص: مالک محصول، اسکرام مستر، تیم توسعه	بدون نقش‌های از پیش تعیین‌شده، مبتنی بر نقش‌های فعلی سازمان	نقش‌ها
در طول اسپرینت تغییرات مجاز نیست	تغییرات در هر لحظه امکان‌پذیر است	تغییر محدوده کار
خروجی به صورت دسته‌ای در پایان هر اسپرینت ارائه می‌شود	وظایف به محض تکمیل، تحویل داده می‌شوند	تحویل کار
سرعت تیم (Velocity) برای برنامه‌ریزی آینده استفاده می‌شود	زمان چرخه (Cycle Time) و زمان پیشتازی (Lead Time) برای بهینه‌سازی فرآیندها تحلیل می‌شوند	معیارهای سنجش عملکرد

 

کدام روش برای تیم شما بهتر است؟

✅ اگر پروژه شما نیاز به برنامه‌ریزی دقیق، تکرارهای مشخص و تیمی با نقش‌های تعریف‌شده دارد، اسکرام گزینه‌ی بهتری خواهد بود.

✅ اگر محیط کاری شما پویا و غیرقابل پیش‌بینی است و تغییرات مداوم در اولویت‌های کاری دارید، کانبان انتخاب مناسب‌تری است.

🔹 همچنین، می‌توان از ترکیب اسکرام و کانبان (Scrumban) برای بهره‌گیری از مزایای هر دو روش استفاده کرد. در این رویکرد، تیم‌ها از انعطاف‌پذیری کانبان در مدیریت جریان کار و ساختار اسکرام برای جلسات و برنامه‌ریزی بهره می‌برند.

نتیجه‌گیری: اسکرام یا کانبان؟

به جای این که بپرسید "اسکرام یا کانبان؟" بهتر است بپرسید "چگونه می‌توانیم بهترین ویژگی‌های هر دو را ترکیب کنیم؟".

تمرکز خود را روی اصول بگذارید، نه روی روش‌ها. مهم نیست که از اسکرام، کانبان یا ترکیبی از هر دو استفاده کنید؛ مهم این است که فرآیند کاری شما شفاف، بهینه و کارآمد باشد تا بتوانید ارزش واقعی برای کاربران خود ایجاد کنید. 🚀